Narzędzia pracy archeologa

• kategoria: Porady

Jakich narzędzi używa w swojej pracy archeolog? Podstawą jego działań nadal pozostają szpachelka i ołówek. Dużą część pracy wykonują jednak nowoczesne urządzenia z odpowiednimi aplikacjami.

Podstawowym zadaniem archeologa jest poznawanie i przybliżanie przeszłości na podstawie dowodów materialnych dawnej działalności człowieka. Są to m.in. fragmenty architektury, narzędzia, przedmioty użytkowe lub materiał biologiczny. W pracy archeologa można wyróżnić dwa kierunki, które wymagają zastosowania różnego rodzaju metod i narzędzi. Pierwszy z nich to praca w terenie, drugi praca w placówce naukowej i analiza oraz ocena przynależności zabytków.

Prowadzenie wykopalisk archeologicznych polega na zabezpieczeniu i dokładnym oznakowaniu terenu, wydostaniu cennych przedmiotów oraz udokumentowaniu znalezisk. Działania mogą mieć charakter eksploracyjny lub komercyjny i być prowadzone w ramach audytu, stanowiska ratowniczego lub nadzoru archeologicznego. W każdym przypadku pierwszym krokiem jest odpowiednie zabezpieczenie i oznakowanie terenu stanowiska.

Georadar GPR i pomiary nieinwazyjne

Jedną z najnowszych a równocześnie najczęściej stosowanych metod jest badanie terenu za pomocą tzw. georadaru GPR. Urządzenie pozwala jednorazowo zeskanować dany obszar i odwzorować anomalie występujące w różnych głębokościach gruntu, co jest niezwykle przydatne zarówno w badaniach eksploracyjnych, jak i przed podjęciem prac budowlanych w przypadku nowych inwestycji. Do nieinwazyjnych badań archeologicznych wykorzystywane są także takie metody jak pomiary magnetyczne i pomiary elektrooporowe.

Narzędzia geodezyjne i lotnicze skanowanie terenu

Do założenia stanowiska archeolog wykorzystuje geodezyjne narzędzia do tyczenia terenu. Są to m.in. teodolit, niwelator, łata i strzałka. Archeolog tworzy numeryczny modelu terenu, wykorzystując lotnicze skanowanie terenu, które  pozwala zarejestrować odległość między poszczególnymi punktami terenu za pomocą wiązki lasera odbitej od różnych powierzchni. Uzyskane w ten sposób dane pozwalają także sklasyfikować teren pod względem typu powierzchni lub roślinności.

Tradycyjne narzędzia archeologiczne

Do odsłonięcia i wydobywania artefaktów służą tradycyjne narzędzia jak szpachelka, sito archeologiczne, gracka, łopata i pędzelki. Ich rozmiar powinien być dostosowany do typu i wielkości obiektu. Odsłonięte przedmioty lub fragmenty architektury są następnie dokumentowane za pomocą wysokiej jakości aparatu fotograficznego lub drona. Fotografia lotnicza wykorzystuje metody fotogrametryczne stosowane w geodezji dla opracowań mapowych. Ma także zastosowanie w dokumentacji prac odkrywkowych oraz umożliwia tworzenie przestrzennych modeli wykopalisk tzw. 3D

Aplikacje archeologiczne

Uzyskane w ten sposób informacje i zdjęcia są archiwizowane za pomocą komputera, na którym archeolog wykonuje także stosowną dokumentację badań. Obróbkę danych ułatwiają specjalne aplikacje archeologiczne. Wśród nich znajdują się m.in. aplikacje informatyczne, których celem jest analizowanie, opracowywanie i przedstawianie trójwymiarowych materiałów archeologicznych. Obszerna baza danych pozwala porównać artefakty, z innymi zabytkami lub przedmiotami dostępnymi w bazi, co ułatwia ich identyfikację oraz ocenę wartości.